Binhduongvncity: Bản tin Bình Dương

Lễ hội chùa Bà – Nét văn hóa từ lâu đời của người Việt gốc Hoa tại Bình Dương

Bình Dương – một vùng đất địa linh nhân kiệt với nhiều nét văn hóa lễ hội đặc trưng riêng như lễ hội đua thuyền truyền thống, lễ hội trái cây Lái Thiêu, lễ hội Kỳ Yên tại các đình thần,… nhưng tiêu biểu và rầm rộ nhất có lẽ vẫn là lễ hội Chùa Bà Thiên Hậu vào tháng Giêng hằng năm.

Tọa lạc ngay vòng xoay ngã 6, Tp. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, gần nhà thờ Phú Cường, chùa Bà là một trong những nơi lễ bái tín ngưỡng quan trọng của đồng bào người Việt gốc Hoa trên đất Thủ.

Lễ hội chùa Bà – Nét văn hóa từ lâu đời của người dân Bình Dương 1

Chùa Bà Thiên Hậu tại Tp. Thủ Dầu Một

Lịch sử văn hóa chùa Bà

Truyền thuyết Bà Thiên Hậu

Theo truyền thuyết ghi tại tấm bia đá đặt ở chùa rằng: “Bà Thiên Hậu tên thật là Lâm Mi Châu, sinh vào thời Tống Kiến Long nguyên niên (Công nguyên 960), là con thứ 6 của gia đình họ Lâm ở huyện Bồ Điền, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Khi mới lọt lòng mẹ, bà đã toả ánh hào quang và hương thơm. Lớn lên, Bà thường cưỡi thảm bay lượn trên biển và du ngoạn nhiều nơi. Đến đời Tống Ung Hy tứ niên (Công nguyên 987), năm 27 tuổi bà từ giã cõi trần và hiển linh. Đời Nguyên, Bà được phong là Thiên Phi, đến đời Thanh, vua Khang Hy đã phong làm Thiên Hậu”.

Dân gian Trung Quốc ca ngợi và thờ phụng bà bởi vì bà là một vị thánh hiển, một tấm gương để giáo dục về lòng hiếu thuận, đức nhân hậu, sống có đạo nghĩa.

Theo thời gian, nhiều người Hoa đã vượt sóng gió biển khơi về hướng Nam lập nghiệp, trên đường đi họ đã cầu nguyện để bà giúp đỡ, phù hộ. Sau khi họ đã định cư, ổn định đời sống trên đất Việt Nam thì những con người này đã nhớ ơn và cùng nhau lập đền thờ cho bà và từ đó dân gian đã chuyển hóa thành tín ngưỡng và bà được hương khói, thờ phụng đến ngày nay.

Lịch sử chùa Bà ở Bình Dương

Theo bề dày lịch sử của chùa thì không ai biết nó bắt đầu từ năm nào. Chỉ biết rằng lúc đầu ngôi chùa này tọa lạc bên rạch Hương Chủ Hiếu. Cho đến năm 1923, sau khi ngôi miếu đã gặp hỏa hoạn thì bốn Bang người Hoa tại đây là Triều Châu, Quảng Đông, Hẹ và Phúc Kiến chung sức tái tạo lại ngôi chùa ở vị trí ngày nay.

Văn hóa Lễ hội chùa Bà ở Bình Dương

Theo phong tục người dân nơi đây thì lễ hội sẽ được tổ chức vào 3 ngày từ 13 đến 15/1 âm lịch hằng năm.

Lễ hội chùa Bà – Nét văn hóa từ lâu đời của người dân Bình Dương 2

Lễ rước Bà Thiên Hậu

Lễ được tổ chức như sau:

  • Cứ đêm 13/1 âm lịch thì người dân trên địa bàn tỉnh Bình Dương nói chung và Tp. Thủ Dầu Một nói riêng thường bày lễ để cúng tế cho lễ rước Bà ngày hôm sau.
  • Đến sáng ngày 14/1 âm lịch, tổ chức lễ rước Bà tổ chức theo nghi thức cổ truyền đó là rước kiệu Bà đi khắp các đường phố cùng với những đội múa lân, sư tử, rồng, cờ xí,… Và ngày này người dân đổ xô đến chùa để cùng đi rước Bà.
  • Ngày 15/1 cũng là ngày cuối cùng sau khi làm đủ các nghi lễ thì người dân một lần nữa lại kéo nhau về chùa Bà để thắp hương cúng lễ, cầu phúc, cầu lộc cho năm mới.

Cứ như vậy, vào rằm tháng Giêng hàng năm, tại Tp. Thủ Dầu Một, lễ hội Chùa Bà đã trở thành nét đặc trưng văn hóa không thể thiếu của người dân đất Thủ và cũng là ngày hội lớn của cư dân Hoa - Việt vùng đất Đông Nam Bộ.